Tuy nhiên, danh mục các bài hát trong đêm diễn của ca sỹ 70 tuổi thiếu vắng những giai điệu phản chiến và nhân quyền lừng lẫy thập kỷ 1960 như Blowin' in the Wind và The Times They Are A-Changin'... Lãnh đạo Human Rights Watch tuyên bố: "Dylan cần phải tự xấu hổ". Trong bài hát nổi tiếng Blowin' in the Wind (1963) mà cho tới tận ngày nay vẫn được nhiều ca sỹ chọn để hát lại, Bob Dylan viết: "Một số người phải tồn tại bao nhiêu năm trước khi có thể được tự do?" Bài The Times They Are A-Changin' (1964) thì có câu "Trật tự cũ đang nhanh chóng lụi tàn".
Bob Dylan bị tổ chức nhân quyền chỉ trích
Bob Dylan biểu diễn tại TP Hồ Chí Minh
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2011/04/110411_bobdylan_vietnam.shtml
Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch vừa lên tiếng chỉ trích huyền thoại âm nhạc Bob Dylan sau buổi biểu diễn của ông tại TP Hồ Chí Minh.
Bob Dylan đã biểu diễn live lần đầu tiên trong buổi hòa nhạc tối Chủ nhật 10/04 tại Trường Đại học RMIT, Quận 7.
Khoảng 5.000 người đã tới tham dự buổi diễn, đa phần là người nước ngoài.
Bob Dylan trình diễn 17 ca khúc mà ông sáng tác, trong có các bài hát nổi tiếng như A Hard Rain's a-Gonna Fall và Highway 61 Revisited.
Tuy nhiên, danh mục các bài hát trong đêm diễn của ca sỹ 70 tuổi thiếu vắng những giai điệu phản chiến và nhân quyền lừng lẫy thập kỷ 1960 như Blowin' in the Wind và The Times They Are A-Changin'.
Những bài này cũng không được trình diễn trong các buổi hòa nhạc của Bob Dylan tại Bắc Kinh và Thượng Hải tuần qua.
Bob Dylan trình diễn tại Bắc Kinh, Trung Quốc, 6-4-2011
Bob Dyla trình diễn tại Thượng Hải, Trung Quốc, 8-4-2011
Giám đốc bộ phận Á châu của Human Rights Watch, Brad Adams, ngay lập tức lên tiếng chỉ trích ngôi sao âm nhạc là đã để cho chính quyền Trung Quốc và Việt Nam "bảo gì hát vậy".
Thông cáo của ông Adams viết: "Ông ấy đã có cơ hội lịch sử để phát đi thông điệp của tự do và hy vọng, thế nhưng thay vào đó, ông ấy lại để cơ quan kiểm duyệt chọn bài hát cho mình".
"Điều này khiến người hâm mộ ông ở Việt Nam hiểu rằng bàn tay của Đảng Cộng sản vươn ra tới tận các nhân vật anh hùng của thời đại quyền dân sự ở Hoa Kỳ."
Lãnh đạo Human Rights Watch tuyên bố: "Dylan cần phải tự xấu hổ".
Kiểm duyệt bài hát
Bìa đĩa nhạc với hình Bob Dylan thời còn trẻ
Trong bài hát nổi tiếng Blowin' in the Wind (1963) mà cho tới tận ngày nay vẫn được nhiều ca sỹ chọn để hát lại, Bob Dylan viết: "Một số người phải tồn tại bao nhiêu năm trước khi có thể được tự do?"
Bài The Times They Are A-Changin' (1964) thì có câu "Trật tự cũ đang nhanh chóng lụi tàn".
Những bài hát này đều được cho là mang ý nghĩa chính trị mạnh mẽ trong thời kỳ bắt đầu cuộc chiến Việt Nam.
Tuy nhiên, tin cho hay cơ quan kiểm duyệt văn hóa Việt Nam không yêu cầu loại bỏ các bài hát này trong nội dung hòa nhạc.
Công ty tổ chức sự kiện đứng đằng sau buổi biểu diễn 10/04 tại TP Hồ Chí Minh nói như thường lệ, họ phải gửi toàn bộ danh sách 50 bài mà Bob Dylan "có thể hát" lên cho giới chức ngành văn hóa phê chuẩn.
Không có bài hát nào bị bác vì nội dung nhạy cảm.
Chỉ có thể kết luận rằng ca sỹ kỳ cựu đã tự quyết định không hát những bài này. Trước đó, ông cũng không hát chúng trong hai buổi diễn ở Bắc Kinh và Thượng Hải.
Một trong các khán giả có mặt tại buổi biểu diễn tên là Steve, người Australia, nói với BBC ông hơi thất vọng.
"Tôi rất trông ngóng được nghe các bản nhạc đã gắn với tên tuổi Bob Dylan (như hai bài hát trên), nhưng ông ấy đã không hát chúng."
Trước buổi biểu diễn của Bob Dylan
Nhưng cũng có người lại nói không nên tiếp cận nội dung hòa nhạc từ góc độ chính trị.
Một khán giả khác là Bobby, người Mỹ, nói: "Chúng ta hãy tận hưởng ngày hội âm nhạc này".
"Trước mặt chúng ta là một nhạc sỹ, ca sỹ siêu tài, cùng với các nhạc công tài năng của ông. Cơ hội này không dễ gì lặp lại."
Thế hệ khác
Có mặt tại sân biểu diễn của trường RMIT tối Chủ nhật, người ta có thể dễ dàng nhận thấy sự thiếu vắng các khán giả Việt.
Trước Bob Dylan cùng ban nhạc, ban tổ chức có một phần biểu diễn của các ca sỹ Việt Nam để tưởng niệm nhạc sỹ Trịnh Công Sơn nhân 10 năm ngày mất của ông.
Trịnh Công Sơn được một số người gọi là Bob Dylan của Việt Nam, hàm ý nhắc tới các sáng tác phản chiến của ông.
Thế nhưng hai phần hòa nhạc dường như không ăn khớp với nhau.
Một số khán giả Việt Nam nói họ không biết nhiều về Bob Dylan. Linh, 24 tuổi, nói: "Ông ấy thuộc về thế hệ khác nên em không biết nhiều về ông".
"Bố em thì có nhiều đĩa hát của Bob Dylan."
Một điều trớ trêu là Bob Dylan, tuy từng phản đối mạnh mẽ cuộc chiến tranh Việt Nam, lại là tên tuổi mà người miền Bắc trước 1975 ít được nghe nói tới.
Bạn gái một thời của ông, ca sỹ Joan Baez, từng thăm Hà Nội thời kỳ Mỹ ném bom B52 năm 1972, cũng không được báo chí trong nước ở Việt Nam nhắc đến kể từ khi bà quay ra chỉ trích các vi phạm nhân quyền của chính phủ đương thời.
Bình luận:
Theo như bài trên thuật, trong ba buổi trình diễn của Bob Dylan tại Bắc Kinh, Thượng Hải và thành phố Hồ Chí Minh vào tháng tư năm 2011 thiếu vắng hai bài hát đã từng làm cho Bob Dylan nổi tiếng trong thập niên 1960. Đó là bài "Blowin' in the Wind" và bài "The Times They Are A-Changin". Cả công ty tổ chức cho Bob Dylan lẫn chính quyền Việt Nam đều nói là không bài hát nào trong danh sách trình để xin phép trước bị bác bỏ . Ông Brad Adams suy ra rằng nếu không có bài hát nào bị bác bỏ tức là trong danh sách xin phép không có hai bài hát nổi tiếng về phản kháng, đòi hỏi tự do đã làm Bob Dylan nổi danh trước đây. Điều này có nghĩa là Bob Dylan tự kiểm duyệt, tự ý bỏ hai bài hát này ra ngoài để được phép hát tại Trung Quốc và Việt Nam!
Hồi năm ngoái, 2010, Bob Dylan xin trình diễn tại Trung Quốc và đã bị từ chối. Lúc đó có báo bình luận có lẽ chính quyền Trung Quốc ngại các ca sĩ Tây Phương lồng vào màn trình diễn các thông điệp mang tính chính trị. Năm 2008, ca sĩ Iceland, Bjork, khi trình diễn bài hát mang tựa đề "Declare Independence" (Tuyên bố Độc Lập), đã hô "Tibet, tibet" vào cuối bài hát. Tất nhiên là nhà cầm quyền Trung Quốc rất tức giận vì hành động này. Năm nay, khi Bob Dylan xin trình diễn tại Trung Quốc lần nữa thì chính quyền Trung Quốc ra điều kiện phải nộp danh sách các bài hát trước để duyệt và phải hát những bải đã được cho phép mà thôi.
Những lời chỉ trích của tổ chức nhân quyền quốc tế Human Rights Watch trước đây có thể không làm suy suyển tinh thần của các nhà lãnh đạo tại Việt Nam và Trung Quốc bao nhiêu nhưng chắc là khá thấm thía cho Bob Dylan vì cả Bob Dylan và người lãnh đạo Human Rights Watch là người Tây phương, họ chia xẻ chung các giá trị về dân chủ, nhân quyền. Hơn thế nữa họ là những người lên tiếng phản kháng về những đàn áp, những đối xử bất công đối với những kẻ bị thua thiệt, những kẻ không có phương tiện tự vệ trong xã hội . Sự chỉ trích này là lời lên tiếng tố cáo Bob Dylan đã vi phạm các giá trị đạo đức mà cả đời Bob Dylan theo đuổi . Vì là xứ tự do nên Bob Dylan không thể bảo công an đến bắt giám đốc Human Rights Watch hay bắt tổ chức này phải giải tán . Bob Dylan chỉ có cách là phải coi chừng hành vi của mình đừng để người khác chỉ trích.
Bài hát Blowin' In The Wind là bài hát được hát nhiều trong phong trào đòi quyền bình đẳng của người da đen diễn ra từ đầu thập niên 1960 . Phong trào này tiếp diễn trong các thập niên sau đó và các đối xử với người da đen tại Mỹ đã được thay đổi dần dần. Người da đen càng ngày càng được bình đẳng với người da trắng. Việc một người da đen, ông Barack Obama, được bầu làm thổng thống Mỹ là kết quả của phong trào đòi bình đẳng của người da đen diền ra hàng chục năm qua. Bước qua những năm 1965, 1966 khi Mỹ can thiệp vào Việt Nam, bài hát này cũng được hát trong các buổi sinh hoạt, biểu tình phản đối chiến tranh tại Việt Nam .
Lời bài hát Blowin' In The Wind
How many roads must a man walk down (Bao nhiêu con đường một người phải đi)
Before you call him a man? (trước khi người đó được xem là một con người ?)
Yes, ’n’ how many seas must a white dove sail (Bao nhiêu biển một con hải âu trắng phải bay)
Before she sleeps in the sand? (trước khi nó ngủ trong cát ?)
Yes, ’n’ how many times must the cannonballs fly (Bao nhiêu quả đạn đại bác đã phải bay?)
Before they’re forever banned? (trước khi chúng bị cấm vĩnh viễn ?)
The answer, my friend, is blowin’ in the wind (Câu trả lời, bạn ơi, nó đang bay trong gió)
The answer is blowin’ in the wind (Câu trả lời đang bay trong gió)
How many years can a mountain exist (Bao nhiêu năm một ngọn núi tồn tại ?)
Before it’s washed to the sea? (trước khi nó bị đánh tan ra biển ?)
Yes, ’n’ how many years can some people exist (Vâng, bao nhiêu năm một số người phải sống)
Before they’re allowed to be free? (trước khi họ được trả tự do ?)
Yes, ’n’ how many times can a man turn his head (Vâng, bao nhiêu lần một người ngoảnh mặt đi)
Pretending he just doesn’t see? (Giả vờ như không nhìn thấy gì ?)
The answer, my friend, is blowin’ in the wind (Câu trả lời, bạn ơi, nó đang bay trong gió)
The answer is blowin’ in the wind (Câu trả lời đang bay trong gió)
How many times must a man look up (Bao nhiêu lần một người phải ngước lên nhìn)
Before he can see the sky? (trước khi người đó có thể nhìn thấy bầu trời ?)
Yes, ’n’ how many ears must one man have (Vâng, bao nhiêu cái tai một người phải có)
Before he can hear people cry? (trước khi người ấy nghe được tiếng người kêu khóc)
Yes, ’n’ how many deaths will it take till he knows (Bao nhiêu người đã phải chết cho đến khi một người biết rằng)
That too many people have died? (Đã có quá nhiều người chết)
The answer, my friend, is blowin’ in the wind (Câu trả lời, bạn ơi, nó đang bay trong gió)
The answer is blowin’ in the wind (Câu trả lời đang bay trong gió)
Bài hát Blowin' In The Wind được hát bởi ca sĩ Joan Baez, một ca sĩ nổi tiếng cùng thời với Bob Dylan trong phong trào tranh đấu cho nhân quyền và phản chiến vào thập niên 60, 70:
Lời bài hát
The Times They Are A-Changin'
Come gather ’round people (Hãy quây quần lại đây mọi người ơi)
Wherever you roam (Dù cho bạn có chèo đi đâu)
And admit that the waters (và nhận ra rằng mặt nước)
Around you have grown (xung quanh bạn đang dâng lên)
And accept it that soon (và nhận ra rằng ngay sau đó)
You’ll be drenched to the bone (bạn sẽ bị thấm ướt đến tận xương)
If your time to you is worth savin’ (nếu thời gian của bạn đáng được tiết kiệm)
Then you better start swimmin’ or you’ll sink like a stone (thì hãy bắt đầu bơi nếu không bạn sẽ bị chìm như một hòn đá)
For the times they are a-changin’ (Bởi vì thời thế đang thay đổi)
Who prophesize with your pen (những người tiên đoán bằng ngòi bút)
And keep your eyes wide (Hãy mở cho to mắt)
The chance won’t come again (Dịp này sẽ không đến lần nữa)
And don’t speak too soon (và đừng nói sớm quá)
For the wheel’s still in spin (Vì bánh xe vẫn còn quay)
And there’s no tellin’ who that it’s namin’ (Và sẽ không nói trước được sẽ là ai)
For the loser now will be later to win (Vì kẻ thua ngày nay sẽ trở thành kẻ thắng)
For the times they are a-changin’ (Bởi vì thời thế đang thay đổi)
Come senators, congressmen (Hãy đến đây, thượng nghị sĩ và dân biểu)
Please heed the call (Xin hãy lắng nghe lời kêu gọi)
Don’t stand in the doorway (Đừng đứng cản đường trước cửa)
Don’t block up the hall (Đừng đứng chắn trong hành lang)
For he that gets hurt (Vì kẻ bị đánh đau)
Will be he who has stalled (Sẽ là kẻ bị giam giữ)
There’s a battle outside and it is ragin’ (Đang có một trận chiến bên ngoài và nó đang diễn ra điên cuồng)
It’ll soon shake your windows and rattle your walls (Rồi đây nó sẽ làm rung chuyển của sổ và tường của các ông)
For the times they are a-changin’ (Bởi vì thời thế đang thay đổi)
Come mothers and fathers (Hãy đến đây các bậc cha mẹ)
Throughout the land (từ khắp mọi nơi)
And don’t criticize (đừng chỉ trích)
What you can’t understand (những điều mà quí vị không hiểu nổi)
Your sons and your daughters (Con trai và con gái của quí vị)
Are beyond your command (Không còn nghe lời quí vị nữa)
Your old road is rapidly agin’ (Con đường xưa của quí vị đang lỗi thời dần)
Please get out of the new one if you can’t lend your hand (Hãy đem lại một con đường mới nếu quí vị có thể giúp một tay)
For the times they are a-changin’ (Bởi vì thời thế đang thay đổi)
The line it is drawn (Một đường kẻ đã được vẽ ra)
The curse it is cast (Một lời nguyền đang trở thành sự thật)
The slow one now (Bây giờ nó tuy chậm)
Will later be fast (Nhưng về sau nó sẽ nhanh)
As the present now (Vì cái hiện tại của bây giờ)
Will later be past (Rồi sẽ trở thành quá khứ)
The order is rapidly fadin’ (Trật tự cũ đang phai dần)
And the first one now will later be last (Một trật tự mới rồi đây sẽ thay thế)
For the times they are a-changin’ (Bởi vì thời thế đang thay đổi)
Dưới đây là tiếng hát của Joan Baez với bài hát The Times They Are A Changin
No comments:
Post a Comment