Ảnh hưởng của Nho Giáo thuận lợi cho dân chủ hóa

Vì sao Singapore, Nhật, Nam Hàn, Đài Loan có được chế độ dân chủ mà Nga vẫn chưa làm được mà chỉ là dân chủ giả hiệu? Có thể vì các nước Singapore, Nhật, Nam Hàn và Đài Loan theo Nho Giáo nên đã chuyển hóa sang dân chủ thành công dễ dàng hơn.

Nho Giáo chủ yếu là thuyết chính danh định phận. Chính danh định phận là gọi cái tên cho đúng để mà xác định phận sự. Nghĩa là người nào, ở vị trí nào thì phận sự phải như thế, phải làm việc và cư xử như thế. Như vậy người dân sống trong xã hội Nho Giáo đã quen với việc được giáo dục để sống và cư xử cho phù hợp với vai trò của mình trong chế độ chính trị, trong xã hội. Các nước kể trên chuyển sang dân chủ không phải là do giới doanh nhân đòi hỏi như tại Anh mà do nhà cầm quyền học của Tây Phương rồi bắt chước mà tổ chức chế độ chính trị cho giống Tây Phương. Nhật chuyển sang chế độ quân chủ lập hiến là do nhóm Samourai chủ trương canh tân đặt ra là phải có quốc hội, cho dân được ứng cử vào quốc hội, đề cao giới doanh nhân. Quốc hội của Nhật không phải là do doanh nhân đòi hỏi rồi chính quyền phải nhượng bộ rồi làm ra quốc hội như ở Anh. Người dân các nước này đã quen nghe lời chính quyền thì khi chính quyền nói với dân bây giờ là thời dân chủ, mọi người có quyền như thế này, tam quyền phân lập là như thế này thì sau một thời gian tập dượt, mọi người quen với trật tự mới và chế độ dân chủ được hình thành.

(còn tiếp)

Minh Đức