Nho Giáo: Người quân tử khó làm hài lòng nhưng dễ phục vụ

Trong Nho Giáo có câu:

Người quân tử khó làm hài lòng nhưng dễ phục vụ. Kẻ tiểu nhân dễ làm hài lòng nhưng khó phục vụ .

Người quân tử làm việc theo nguyên tắc, đạo lý nên kẻ nào cứ làm theo nguyên tắc, đạo lý mà làm thì được người trên cho là làm việc được. Vì thế mà nói là dễ phục vụ.

Nhưng vì tuân theo nguyên tắc, đạo lý nên khi người dưới làm sai với nguyên tắc, đạo lý thì sẽ bị khiển trách. Mà nguyên tắc, đạo lý thì nhiều nên khi làm việc có khi không tránh khỏi vi phạm. Vì thế mà nói là khó làm hài lòng người quân tử. Người quân tử tuy thấy người dưới làm đúng nguyên tắc, đạo lý thì chấp nhận là làm việc được nhưng luôn luôn nhắc là đừng vi phạm điều này, điều nọ.

Kẻ tiểu nhân thì làm theo lợi ích cho bản thân mình. Kẻ nào làm việc công nhưng phục vụ cho lợi ích của bề trên thì bề trên sẽ hài lòng. Dù là làm những việc phạm pháp, vô đạo đức, vi phạm nguyên tắc, có hại cho xã hội, có khi có hại cho tổ chức, cơ quan mình đang làm việc nhưng người trên thấy là có lợi cho mình nên vẫn thấy hài lòng. Vì thế mà nói kẻ tiểu nhân dễ làm hài lòng.

Nhưng kẻ tiểu nhân vì làm theo lợi ích của bản thân mình nên nay muốn thế này, mai lại muốn thế khác, không theo nguyên tắc, đạo lý nào cả. Vì thế mà người dưới không biết phải xoay như thế nào. Hôm nay làm như thế này, ngày mai lại phải đổi làm như thế khác. Vì thế mà nói là kẻ tiểu nhân khó phục vụ.

Minh Đức

2020.03.07