Bị trù dập vì tố cáo cấp trên

Đại Úy Công An Nguyễn Doãn Tú

Tố cáo cấp trên, (cựu) đại úy công an Nguyễn Doãn Tú bị trù dập như thế nào?

Năm 2020, đại úy công an Lê Chí Thành, cán bộ trại giam Thủ Đức (Z30D), Bình Thuận trở thành một “hiện tượng” trên truyền thông xã hội sau khi công khai tố cáo sai phạm của đại tá, giám thị Lê Bá Thụy cũng như tình trạng tham nhũng và sai phạm hàng loạt trong ngành công an. “Đây là một hành động mạo hiểm, đầy rủi ro trong một chế độ mà quyền lực của ngành công an là “bất khả xâm phạm” – theo The Project 88.

 

Việc làm can đảm của Thành (đương nhiên) khiến anh phải trả giá. Anh bị bắt, bị tra tấn dã man và bị tuyên năm năm tù giam với hai bản án mà nhiều người cho rằng Thành bị oan: “Chống người thi hành công vụ” và “Lợi dụng quyền tự do dân chủ…”

Tám tháng sau khi Thành bị bắt, đồng nghiệp và là bạn thân của anh – đại úy Nguyễn Doãn Tú – cũng vào tù. Tháng Mười Một 2022, Tú bị tuyên hai năm tù giam với cáo buộc “dùng nhục hình” theo điều 373- BLHS.

Anh bị cho là đã có lời nói lăng mạ, xúc phạm và còn dùng cây, tay đánh đập nữ tù nhân gây thương tích chỉ vì người này “làm việc chậm”. Tú khẳng định mình bị oan, bị trả thù vì đã cùng hai đồng nghiệp là đại úy Lê Chí Thành và trung tá Nguyễn Đức Hưng viết đơn tố cáo và vạch trần những khuất tất, sai phạm của đại tá Lê Bá Thụy, giám thị Trại Z30D.

Ông Thụy bị tố có nhiều sai phạm như ăn chặn, bóc lột sức lao động của cán bộ lẫn phạm nhân, tổ chức khai thác tài nguyên rừng, đất cát, sỏi đá trái phép. Đặc biệt, cho thuê đất an ninh quốc phòng với diện tích lên đến 1.000 ha thời hạn 20 năm, cùng nhiều sai phạm khác.

Tú kể, sáng 22 Tháng Chín 2021, như thường lệ, anh đưa đội phạm nhân số 17, phân trại 5 ra hiện trường lao động. Buổi chiều, khi đang làm việc thì Tú được đội trưởng đội tham mưu mời lên văn phòng làm việc và cho biết đã sắp xếp cán bộ khác làm thay Tú. Nội dung buổi làm việc chỉ quanh quẩn mấy câu hỏi thăm sức khỏe, đời sống gia đình.

Hai ngày sau, ông Lê Bá Thụy gặp Tú, thông báo rằng có đơn tố cáo anh đánh đập phạm nhân. Xuất hiện cùng ông Thụy lúc ấy là người của Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao (VKSNDTC). Họ đến để đưa nữ tù nhân đi giám định thương tích.

Điều bất thường là phạm nhân tố bị Tú đánh vào sáng ngày 22 Tháng Chín nhưng buổi chiều cùng ngày thì người này vẫn đi làm bình thường sau khi được xác nhận kết quả giám định thương tật 3% vĩnh viễn. Bốn ngày sau, kiểm sát viên vào làm việc với Tú. Người này hỏi:

-Có đánh phạm nhân không?

-Không. Tú trả lời dứt khoát.

-Mày ngoan cố quá. Mày thua rồi, nhận đi.

-Tôi không làm, sao nhận được.

Bị tố cáo dùng nhục hình với phạm nhân nhưng Nguyễn Doãn Tú không được xem nội dung đơn tố cáo hay bản kết luận giám định thương tích, không được gặp tù nhân để đối chất. Từ hôm ấy, đại úy Tú được “ngồi chơi xơi nước” cho đến ngày 13 Tháng Mười Hai 2021, anh nhận một lúc năm quyết định: Tước danh hiệu CAND, khai trừ đảng, khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam để điều tra. Tú bị đưa từ Trại giam Z30D – nhà tù lớn nhất Đông Nam Á, đến Trại Tạm giam K35 thuộc Quân Khu 7 (Sài Gòn) và bị giam cầm trong một buồng giam ẩm thấp, tăm tối.

Mười ngày đầu, Tú được phát mỗi bữa một bát cơm nhạt, không mắm, không muối.

-Em nhịn suốt mười ngày. Không hẳn vì cơm khó nuốt mà em quá uất ức, tuyệt vọng và chỉ nghĩ đến cái chết – Tú kể với tôi.

Lần đầu tiên Tú “đi cung”, điều tra viên chỉ hỏi về các kênh YouTube, Facebook của Lê Chí Thành. Tú trả lời anh không biết và nó không liên quan đến vụ án nên không có nghĩa vụ trả lời.

Điều tra viên đánh bài ngửa với Tú:

-Theo lộ trình thì kiểu gì mày cũng bị bắt trong năm nay thôi. Mày tố cáo “nó” thì mày phải đi thôi. Mà tội mày thế là nhẹ đấy. Mày mà thoát vụ này thì sẽ gặp vụ khác nặng hơn. Nên mày đừng trách các anh. Các anh chỉ làm theo lệnh thôi.

Suốt 13 tháng, Nguyễn Doãn Tú bị nhốt trong một buồng giam rộng hơn 10 mét vuông, có thời điểm lên đến bốn tù nhân chen chúc nhau. Trong buồng có một bể nước, một bệ xí. Trừ những lần đi cung hay gặp người thân thì được ra ngoài, còn lại quanh năm suốt tháng bị nhốt trong cái buồng kín như bưng, không quạt, không bóng đèn, không ánh sáng nào lọt qua. Chỉ có một ô cửa sổ nhỏ xíu, nhưng bị chắn ngang bởi một bức tường cách đó chừng hai thước. Thành ra, chẳng nhìn thấy gì, dù là một cành cây hay ngọn cỏ.

Sau khi có án, Tú được chuyển đến nhà tù Sông Cái (Ninh Thuận), nơi anh nhận xét là “Bọn cán bộ ở đây ác lắm. Chúng đánh phạm nhân vô tội vạ”. Làm chậm, bị đánh. Không đủ khoán, cũng đánh. Cán bộ vớ cái gì thì dùng cái đó đánh. Lúc thì dùng chân đang mang giày đá vào mặt, lúc thì cầm ghế phang vào đầu tù nhân. Có người cùng đội của Tú bị một cai tù cầm ghế phang vào đầu, máu me đầm đìa phải đi khâu vết thương.

Ngày Tú bị bắt, gia đình anh không ai biết. Mấy ngày sau, vợ con mới hay tin khi gọi điện hỏi thăm những người làm việc chung với Tú trong Trại giam.

Vợ chồng Tú có một bé gái 11 tuổi, đang học lớp sáu. Ngày bố đi tù, con bé mới lên chín tuổi. Nó mất bạn. Cả bạn chung xóm lẫn bạn chung trường, chung lớp. Người ta không muốn cho con cái mình giao du với đứa có bố đi tù. Không trách được, đến cha mẹ ruột và bà con họ hàng còn ghẻ lạnh, xa lánh Tú, thì làm sao mong người ngoài thông cảm cho.
Nguyễn Doãn Tú những ngày sống cuộc đời “hoàn lương” (ảnh tác giả gửi)

Nguyễn Doãn Tú ra tù ngày 1 Tháng Chín 2023, trước thời hạn ba tháng. Gần hai năm ở tù, Tú gầy đi 16 kg. Không bị tra tấn về thể xác, nhưng sự đày đọa vẫn thật khốc liệt.

Gần hai tháng nay, Tú vẫn chưa được cấp căn cước công dân. Công an địa phương trả lời: “Chúng tôi đã chuyển hồ sơ của anh lên huyện, đang chờ trả lời”.

Lạ, nhiều người chưa có nhu cầu làm căn cước công dân thì bị công an đến tận nhà lùa đi. Người cần, bị từ chối, viện đủ lý do để không cấp cho người ta. Không giấy tờ tùy thân, lại mang cái mác “thằng tù” thì dễ gì xin được việc làm. Nên bây giờ, ai thuê gì làm nấy, chủ yếu làm rẫy và những việc nặng nhọc.

 

 

 

Nguyễn Doãn Tú những ngày sống cuộc đời “hoàn lương” (ảnh tác giả gửi)

 

Bữa nay không có ai thuê, nên Tú mới có thời gian nói chuyện với tôi. Anh cho biết, thỉnh thoảng vẫn nhận được những tin nhắn hoặc cuộc gọi nặc danh đe dọa sẽ bị bắt trở lại hoặc phải chịu những hậu quả không lường trước được nếu tiếp tục tố cáo tên đại tá ác ôn Lê Bá Thụy.

Tú tâm sự, anh nhận thức được phần nào bản chất của chế độ qua vụ án Đồng Tâm. Việc nhà cầm quyền huy động hơn ba ngàn quân để đối phó với một ông già ngoài 80 tuổi, với mấy người dân thường ngày lam lũ là một điều phi lý. Từ những hoài nghi ban đầu ấy, bức màn bí mật dần dần được vén lên, lồ lộ bao nhiêu sự thật cay đắng mà từ trước đến nay Tú không thể ngờ tới.

Tôi ấn tượng với hình ảnh Tú mặc sắc phục công an với nick Facebook là “Doãn Tú công an hoàn lương”. Tôi hỏi vì sao lại nhận mình là “công an hoàn lương”, Tú đáp: “Vì sau này em nhận ra sự thật, rằng công an thực chất chỉ là công cụ bạo lực của chế độ, một nghề ác ôn “hèn với giặc, ác với dân”. Em đã cởi bỏ chiếc áo công an, mặc áo của dân thì đấy là một cuộc hoàn lương. Đơn giản thế thôi. Nếu không có cái “biến cố” ấy, rất có thể một ngày nào đó em sẽ phải cầm súng bắn vào chính người đồng bào mình”.

Tôi tò mò:

-Theo Tú thì trong hàng ngũ công an có khoảng bao nhiêu phần trăm số người hiểu được bản chất của chế độ này?

Tú trả lời, không đắn đo:

-Rất hiếm, hiếm lắm chị ạ.

-Chả lẽ công an toàn người xấu hay sao?

-Không, có người tốt chứ chị. Nhiều người có lòng trắc ẩn, tốt bụng nhưng họ không được làm theo lương tâm mình, không được tự quyết định mà phải thi hành lệnh trên. Có những công an đánh dân, thậm chí bắn người ta xong, quay mặt đi gạt nước mắt.

Tôi im lặng. Tú cũng im lặng.

Tôi không biết những gì Tú nói, đúng được bao nhiêu phần trăm. Nhưng nếu cứ đánh dân, bắn dân xong rồi “gạt nước mắt” thì tội ác vẫn cứ là tội ác. Và đất nước này sẽ mãi bị cai trị bởi gông cùm, xiềng xích vì thứ “lương tâm” xộc xệch có cũng như không, chưa kịp hoài thai đã mau chết yểu.

-Alo, chị còn nghe không?

-Còn nghe đây, Tú nói tiếp đi.

Buông tiếng thở dài, giọng Tú như chùng xuống:

-Em không bao giờ ngờ có ngày em phải chạy ăn từng bữa thế này. Nhưng em thanh thản, ngẩng cao đầu nhìn đời, nhìn thiên hạ. Em không làm gì sai, nên không hổ thẹn. Có điều, không biết ngày mai sẽ ra sao.

Còn ra sao được nữa. Với một người từng sa chân vào hệ thống của cộng sản thì đòn thù phải nhận sẽ kinh khiếp hơn cả khi rời bỏ nó – một tổ chức xã hội đen đầy dãy tội ác. Con đường hoàn lương (vì thế) sẽ đầy chông gai và nhọc nhằn.

Phạm Thanh Nghiên

Báo Sài Gòn Nhỏ

 

Đánh đập, xúc phạm nữ phạm nhân, cựu đại úy Trại giam Z30D bị phạt 2 năm tù

(PLO)- Khi đưa phạm nhân đi lao động, cựu đại úy cảnh sát đã có lời nói lăng mạ, xúc phạm và còn dùng cây, tay đánh đập nữ phạm nhân gây thương tích.

TAND huyện Hàm Tân (Bình Thuận) vừa xét xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Nguyễn Doãn Tú, cựu đại úy cảnh sát Trại giam Thủ Đức (Z30D), Bộ Công an hai năm tù về tội dùng nhục hình theo điểm a khoản 2 Điều 373 BLHS.
Phiên tòa sơ thẩm xét xử Nguyễn Doãn Tú. Ảnh: VKS

Phiên tòa sơ thẩm xét xử Nguyễn Doãn Tú. Ảnh: VKS

Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, Nguyễn Doãn Tú từng là cán bộ quản giáo, Trại giam Thủ Đức, Cục C10, Bộ Công an được phân công quản lý lao động đội phạm nhân số 17 tại khu lao động dạy nghề phân trại số 5 (Tân Đức, Hàm Tân, Bình Thuận).

Do mong muốn hoàn thành công việc sớm để được đánh giá thành tích cá nhân nên trong khoảng thời gian từ 8 giờ 30 phút đến 10 giờ 30 phút ngày 22-9-2021, Nguyễn Doãn Tú thấy phạm nhân Lê Thị Ái Vân làm việc chậm, sắp xếp cây mì (sắn) không gọn gàng nên đã ba lần có lời nói lăng mạ, xúc phạm phạm nhân Lê Thị Ái Vân.

Chưa dừng lại, cựu đại úy cảnh sát này còn dùng tay, chân, cây mì có chiều dài khoảng 1 m, đường kính khoảng 2 cm đánh vào lưng, mông, đùi, cẳng chân, cánh tay trái, gây thương tích cho phạm nhân Lê Thị Ái Vân.

Ngoài ra, vào đầu tháng 9-2021, Nguyễn Doãn Tú cũng có hành vi xúc phạm, dùng tay tát phạm nhân Lê Thị Ái Vân vì cho rằng phạm nhân Vân lao động chậm chạp và không nghe theo lời hướng dẫn của Tú.

Qua giám định, phạm nhân này bị tỷ lệ tổn thương cơ thể 3% sức khỏe.

Hành vi của Nguyễn Doãn Tú đã vi phạm khoản 2 Điều 14, khoản 7 Điều 15 Thông tư số 120/2020 của Bộ Công an quy định về công tác Cảnh sát quản giáo phụ trách đội, tổ phạm nhân, trại viên.

Cựu đại úy cảnh sát này đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao có hành vi không tôn trọng tính mạng, sức khỏe của phạm nhân, có lời nói xúc phạm phạm nhân, dùng cây mì, dùng tay đánh phạm nhân gây thương tích.

Hành vi nêu trên của Tú đã ảnh hưởng đến sự nghiêm minh của pháp luật, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của Trại giam trong công tác quản lý, giáo dục phạm nhân, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín của các cơ quan tư pháp.

Tháng 12-2021, Nguyễn Doãn Tú bị tước danh hiệu Công an nhân dân và bị Cơ quan điều tra VKSND Tối cao khởi tố, thực hiện lệnh bắt giam tại Trại giam Z30D, sau đó di lý vào TPHCM.

PHÚ NHUẬN 

Khuất tất trong vụ giám thị trại giam bị bắt “vì dùng nhục hình”

Đại uý, giám thị trại giam Thủ Đức (Z30D - Bộ Công An) Nguyễn Doãn Tú vừa bị khởi tố, bắt giam hôm 13/12 với lý do mà cơ quan chức năng nói với báo chí Nhà Nước ‘vì ông này dùng nhục hình đối với phạm nhân’. Tuy nhiên trước đây người này được nói có tố cáo sai phạm của lãnh đạo trại giam.

Bị trả thù vì tố cáo lãnh đạo trại giam?

Báo chí Nhà nước đưa tin cho biết cán bộ Nguyễn Doãn Tú bị tạm giam điều tra về hành vi “vi phạm khi dùng nhục hình đối với phạm nhân tại trại giam”. Có phạm nhân gởi đơn tố cáo bị ông Tú đánh trong lúc đưa phạm nhân đi lao động.

Tuy nhiên, trong một video đăng tải trên mạng xã hội trước khi bị bắt, đại uý Nguyễn Doãn Tú nói rằng trại giam đã thông báo về vụ việc, nhưng ông khẳng định không sử dụng nhục hình với phạm nhân, và rằng việc ông bị điều tra chính là đòn trả thù mà đại tá Lê Bá Thuỵ, cũng là cán bộ trại giam Thủ Đức, người đã bị ông Tú tố cáo sai phạm hồi tháng 10/2020.

Theo nội dung video, ông Tú cho biết mình vào ngành Công an từ năm 2016, sau quá trình phấn đấu, đến nay đã lên cấp bậc đại uý, đảng viên:

“Trong thời gian công tác tôi đã cố gắng hết sức mình để không phụ lòng công ơn của Đảng và Nhà nước đối với tôi. Và trong quá trình phấn đấu đó đã thu được những thành tích nhất định, giấy khen, bằng khen, huân chương…”

Ông Tú nói hồi tháng 10/2020, ông và một nhóm đồng đội đã tố cáo đại tá Lê Bá Thuỵ vì có nhiều sai phạm trong công tác như ăn chặn chế độ, bóc lột sức lao động của cán bộ chiến sỹ và phạm nhận, tổ chức khai thác tài nguyên rừng, đất cát, sỏi đá trái phép. Đặc biệt, cho thuê đất an ninh quốc phòng với diện tích lên đến 1.000 ha thời hạn 20 năm và nhiều sai phạm khác nhằm thu lợi bất chính.

Sau đó, đã có nhiều đoàn thanh tra của Cục C10 (Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng) và Bộ Công an về làm việc, có ghi nhận nhiều sai phạm bằng việc lập biên bản, nhưng cho đến nay không cá nhân hay tổ chức nào bị xử lý. Trại tạm giam vẫn hoạt động bình thường theo lề lối cũ, vẫn tiếp diễn các sau phạm đó. Đến nay coi như sự việc đã chìm xuồng.

Theo ông Tú, đại tá Lê Bá Thuỵ “không quên thù xưa” nên đã sắp xếp cả một hệ thống đơn vị để vu khống và bỏ tù ông:

“Bằng cách nào đó cho các phạm nhân viết tường trình làm chứng là có thấy tôi sử dụng vũ lực với phạm nhân kia nên đồng chí đại tá Lê Bá Thụy đã đưa Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh và cục điều tra hình sự vào để khởi tố vụ án lạm dụng nhục hình trong thi hành công vụ đối với tôi.”
Trại giam “ém thông tin” phạm nhân chết do bị ép lao động

Ngoài ra, ông Tú kể thêm rằng cán bộ trại giam đã buộc phạm nhân lao động trái quy định, làm chết phạm nhân nhưng đã cố tình bưng bít thông tin:

“Trước đây, trong tháng 10/2020 thì có phạm nhân đi đào đường ở đường cống thoát nước Trung tâm đã chết do đất lở đè lên, và có một phạm nhân bị thương nặng, đến nay vẫn đang nằm trong bệnh sá phân trại Ba. VKS Nhân dân tỉnh hay VKS Tối cao có biết điều này hay không, hay đã được đại tá Lê Bá Thuỵ bưng bít?

Dịp gần đây nhất là vào ngày 5/9, xảy ra sự việc phạm nhân bị ép lao động ngày chủ nhật đến chết người. Cụ thể là sử dụng kích điện để chích cá trong dòng nước lớn, đó là phạm nhân Phạm Bá Nghệ, đã chết và bị ngâm trong nước lạnh đến 26 giờ sau mới tìm thấy xác.

Khi VKS Nhân dân tỉnh vào làm việc thì lấp liếm rằng phạm nhân này đi hái rau và tự té xuống cống chết. Đó là một sự bao che không thể nào mất đạo đức hơn được nữa!”
lechithanh2021a.jpeg

Ông Lê Chí Thành (áo kẻ) bị công an TP Thủ Đức bắt giữ hôm 14/4/2021.

Gởi thư kêu cứu cho Cao uỷ Nhân quyền

Bà Hoa Nguyễn, một người vận động nhân quyền, từ Úc nói với RFA rằng ông Nguyễn Doãn Tú dự tính trước mình sẽ bị ép cho nghỉ việc, thậm chí là bị bắt nên đã liên hệ, nhờ bà gởi thông tin và một bức thư kêu cứu tới Cao uỷ nhân quyền khu vực.

Trong thư, những người tố cáo sai phạm của lãnh đạo trại giam Thủ Đức mong muốn có được sự công bằng. Những sai phạm phải chấm dứt. Kẻ có tội phải bị xử. Người công chính không phải sợ hãi.

Lời cuối cùng của Tú trong lá thư gửi Liên Hiệp Quốc là “Vậy mới thấy một đất nước tự do dân chủ thiên đường Xã hội Chủ nghĩa thật sự có dân chủ không, khi mà người dân thấp cổ bé họng dám đứng ra tố cáo sai phạm của chính quyền hoặc các cấp lãnh đạo thì đều phải chịu những kết cục tương tự nhau và hết sức thảm khốc. Đất nước Việt Nam có tồn tại quyền dân chủ không?”

Trong nhóm tố cáo sai phạm của lãnh đạo trại giam Thủ Đức, có cả đại uý Lê Chí Thành, người đã bị bắt hôm 14/4/2021 với cáo buộc tội danh "Chống người thi hành công vụ" trong một vụ “vi phạm luật giao thông”. Sau đó, ông Thành bị truy tố thêm tội danh "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của nhà nước”.

Bà Hoa cho biết, trong các thông tin nhận được, có cả bằng chứng chứng minh rằng ông Lê Chí Thành đã không vi phạm luật giao thông. Vụ việc chỉ là cái cớ để bắt người.

Phóng viên RFA liên lạc qua thư diện tử với Trại giam Z30D để tìm hiểu thêm thông tin liên quan nhưng chưa nhận được trả lời.

Cao Nguyên

Đài Á Châu Tự Do, RFA