Thời đại Khai sáng ở châu Âu (1)

Trào lưu khai sáng xuất phát từ đâu?

Giới thiệu: Không có một thời đại nào trong lịch sử tư tưởng loài người cho đến hôm nay lại mang tính thời sự, đồng thời gây ra nhiều giải thích khác nhau thậm chí mâu thuẫn nhau như thời đại khai sáng. Nhưng dù với xu hướng nào, cũng không ai nghi ngờ rằng, thế giới hiện đại như chúng ta thấy hôm nay được bắt đầu bằng những thành quả của thời đại khai sáng. Đối với người Việt Nam, trong bối cảnh văn hóa và tư tưởng còn thuộc độc quyền nhà nước và nguồn tin tức về lịch sử văn minh phương Tây còn hạn chế, việc tìm hiểu thời đại khai sáng lại càng thú vị hơn. Cho đến cuối năm 2019, chúng tôi sẽ phổ biến chừng 10 bài về đề tài này. Xin giới thiệu với độc giả bài đầu tiên và mong được đón nhận nhiều góp ý, phê bình của độc giả.

 

Thời Đại Khai Sáng giúp gì cho chúng ta hôm nay?

Có một anh bạn trẻ, thấy tôi viết mấy bài về thời đại khai sáng, đã thân tình nêu thắc mắc rằng, thời đại đó đã trôi qua 300 năm, vậy thì việc tìm hiểu có ích lợi gì cho đời sống trong thế kỷ 21? Thật là một câu hỏi cực kỳ lý thú tôi chờ đã lâu! Khi các dòng tư tưởng của nền triết học tư sản phương Tây vẫn còn là nội dung cấm kỵ trong chương trình giáo dục trung học và đại học ở Việt Nam, chắc hẳn có rất nhiều bạn trẻ nghĩ như trên, nhưng chưa tiện nói ra. Nhưng sẽ vô cùng lý thú, khi các bạn tìm thấy câu trả lời theo phong thái trưởng thành mà triết gia khai sáng Immanuel Kant đề nghị: đi tìm sự thật mà không cần ai sắp đặt giùm, cũng không cần ai kèm cặp định hướng. Vì thế, bài tiểu luận sau đây không có tham vọng trả lời câu hỏi ở trên, mà chỉ mong làm một xung lực kích thích tính tò mò đến người đọc. Sau này, khi tư tưởng tư sản phương Tây không còn là chủ đề cấm kỵ trong guồng máy xuất bản ở Việt Nam, chúng tôi sẽ hoàn tất bộ sách về trào lưu khai sáng với đầy đủ tài liệu để các bạn nghiên cứu thêm.

Quyền lực thực sự thuộc về nhân dân

Ông Nguyễn Phú Trọng viết:

“Chúng ta cần một hệ thống chính trị mà quyền lực thực sự thuộc về nhân dân, do nhân dân và phục vụ lợi ích của nhân dân, chứ không phải chỉ cho một thiểu số giàu có”

Ông Nguyễn Phú Trọng giỏi về lý luận nên viết điều trên rất đúng. Bầu cử kiểu hiện nay đảng chọn người thì chỉ phục vụ một thiểu số đảng viên giàu có mà thôi.

Liên Xô tự tan rã hay bị Phương Tây 'lật đổ'?

Ngày 3/12 năm 1989, Tổng thống Hoa Kỳ George H. W. Bush và lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev gặp nhau ở Malta để tuyên bố Chiến tranh Lạnh chấm dứt.

Hội nghị thượng đỉnh ở đảo quốc giữa Địa Trung Hải - sau được ghi lại là Malta Summit - trở thành cột mốc cho tiến trình tan băng giữa hai phe đối đầu ở châu Âu.

Các sử liệu để lại không cho thấy một âm mưu nào từ chính phủ Hoa Kỳ muốn Liên Xô tan rã.

Tập Cận Bình đối đầu Chloé Zhao

Diễn viên Frances McDormand (trái) and đạo diễn Chloe Zhao, tại lễ trao giải Oscar, 25 tháng Tư.

Người ta thường hãnh diện khi thấy dân nước mình thành công ở ngoại quốc. Chẳng hạn dân Algerie xuống đường hoan hô khi Zinedine Zidane làm bàn giúp đội tuyển Pháp chiếm giải Túc Cầu Âu châu. Người Argentine cũng cũng ăn mừng khi Diego Maradona được cả hai đội lớn FC Barcelona và Napoli giành dựt. Năm 1958, giải Tchaikovsky khai trương ở Moscow, Van Clibburn được huy chương vàng mới 23 tuổi, được người Mỹ đón tiếp như một anh hùng. Khi Đặng Thái Sơn, 22 tuổi, chiếm giải Chopin năm 1980 không những người Việt mà các nước Á châu đều hãnh diện.

Cộng sản Trung Quốc khác hẳn! Chloé Zhao, tên thật là Zhao Ting (Triệu Đình, 赵婷) mới được tặng giải đạo diễn xuất sắc nhất cho cuốn phim “Nomadland” (đất của dân không nhà); cuốn phim cũng được tặng giải. Nhưng bây giờ các báo, đài ở Trung Quốc không được phép nhắc đến tên cô. Tên cô và tên cuốn phim xuất hiện trên mạng bị kiểm duyệt xóa ngay tức khắc.

Hàn Quốc: Trump thất bại việc xử lý Bắc hàn vì chỉ biết nói vòng vo

Tổng Thống Nam Hàn: Trump thất bại việc xử lý Bắc hàn vì chỉ biết nói vòng vo

 

Tổng thống Nam hàn Moon Jae-in cho biết cựu Tổng thống Donald Trump “thất bại” trong trong việc xử lý vấn đề Bắc hàn vì ông “khua loanh quanh bụi cây” (ý nói vòng vo, không đi thẳng vào vấn đề) trong các cuộc đàm phán

Ông Moon cho biết việc phi hạt nhân hóa Triều Tiên là “vấn đề sống còn” đối với Nam hàn, đồng thời nhấn mạnh Mỹ phải tìm cách hợp tác với Trung Quốc và Bắc hàn trong các vấn đề toàn cầu khác nhau, chẳng hạn như biến đổi khí hậu. Ông cũng cảnh báo sự đổ vỡ trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc có thể là một thảm họa đối với đất nước của ông.

Văn minh Phương Tây: Hiểu nhanh Thời Phục Hưng và Thời đại Khám phá

Các nhà thám hiểm châu Âu vĩ đại đã đóng góp tinh thần Thời Phục Hưng, xuất hiện trong các tác phẩm của các nghệ sỹ, học giả và nhà văn trong thời kỳ này.

Đó có phải là sự khởi đầu của một thế giới hiện đại mới, một thế giới của trí tưởng tượng, của hành động, của thương mại; hay đó là sự kết hợp của thời Trung cổ kéo dài gần một ngàn năm; hay là cả hai?

“Thời kỳ Phục Hưng và Thời đại  Khám phá” theo loạt phim Truyền thống phương Tây.

Và bây giờ  Giáo sư UCLA Eugen Weber tiếp tục cuộc hành trình qua lịch sử của nền Văn minh phương Tây.

Sri Lanka nhận ‘sai lầm’ khi cho Trung Quốc thuê cảng trong 198 năm

COLOMBO, Sri Lanka (NV) – Ngoại Trưởng Sri Lanka mới đây nói rằng việc chính quyền trước đây của quốc gia này đã ký thỏa thuận cho Trung Quốc thuê cảng Hambantota trong 99 năm, và có thể gia hạn thêm 99 năm nữa, gọi đây là một “sai lầm.”

Thỏa thuận do chính phủ trước ký kết vào năm 2017 là để giảm số nợ của quốc gia này với Trung Quốc, một điều thường thấy trong chính sách ngoại giao gọi là “gài bẫy nợ” của Bắc Kinh và bị thế giới lên án những năm gần đây, theo bản tin của South China Morning Post hôm Thứ Năm, 25 Tháng Hai.

Mỹ: Thâm ý khi dùng chữ "China Virus" hay "Wuhan Virus"

Một cụ già 91 tuổi gốc Á bị xô ngã tại thành phố Oakland, California

Tại Mỹ ngày nay, số người gốc Á Châu bị dân Mỹ đánh vì tức giận là Trung Quốc làm cho họ bị lây bệnh ngày càng nhiều. Một số người bàn rằng việc gọi vi rút gây ra bệnh dịch là "China Virus" hay "Wuhan Virus" ("Vi rút Tàu", "Vi rút Vũ Hán") đã góp phần vào việc làm cho dân Mỹ ghét người gốc Á Châu và có kẻ đi tìm đánh họ. Có một cụ già người gốc Thái Lan 84 tuổi bị người ta xô ngã đập đầu xuống đất mà chết. Khi chính quyền mới của ông Joe Biden lên, đã ra lệnh cho các cơ quan chính phủ không dùng chữ "China Virus" hay "Wuhan Virus" nữa. Vì sao chính quyền Donald Trump đã dùng các chữ này?

Mỹ: Dàn đồng ca và bốn bước đối phó Trung Quốc của chính phủ Biden

Ông Jake Sullivan -Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng thống Biden (bên phải) tại một hội thảo đại Đại học Dartmouth mới đây. Ảnh Youtube

Chính phủ Hoa Kỳ thời Tổng thống Joe Biden sẽ đối phó với Trung Quốc như thế nào? Câu trả lời đã được xác định một phần qua phát biểu hôm nay của ông Jake Sullivan, Cố vấn An ninh quốc gia của tân tổng thống, trong đó ông nêu ra ý tưởng về “dàn đồng ca” và bốn bước mà Hoa Kỳ sẽ thực hiện để ứng phó với những thách thức mà Trung Quốc đặt ra.