Nhà văn Nguyễn Thụy Long bị bệnh tiểu đường khá nặng, sau thời gian bị “stroke” tai biến mạch máu não, phải dưa vào bệnh viện, đã qua đời lúc 2 ngày giờ chiều, ngày 3 tháng 9 năm 2009 vì nhiễm trùng đường tiểu, tại Sài Gòn, hưởng thọ 71 tuổi.
Nhà văn Nguyễn Thụy Long hoàn thành truyện dài Thìn Ma vào tháng Giêng 2007, khi ông bước vào tuổi thất thập. Trong tuổi già, sức khỏe yếu kém, đời sống khó khăn, Nguyễn Thụy Long biết rằng ngòi bút không nuôi được bản thân như trước kia nhưng cái nghiệp vẫn còn và viết lách để vơi đi bao ưu phiền trong cuộc sống.
Từ “Tác phẩm đầu tay của tôi là Loan Mắt Nhung ra đời và làm nên văn nghiệp của tôi được xuất hiện trên tờ báo Sống, do sự khuyến khích của ông Chu Tử… Tôi chính thức là ký giả của báo Sống, nhưng cũng đánh lẻ cho nhiều báo như một số anh em ký giả khác. Thành nghề hầu hết do kinh nghiệm, sự học hỏi lẫn nhau” (Hồi Ký Viết Trên “Gác Bút”, nxb Văn Nghệ, California, 1999 – trang 166) đến Thìn Ma cách nhau hơn 4 thập niên.
Trước năm 1975, tác phẩm Loan Mắt Nhung được mọi người đón nhận. Loan Mắt Nhung phác họa hình ảnh cậu học sinh lương thiện trong thập niên 60 ở Sài Gòn, bị hoàn cảnh xã hội đưa đẩy trở thành du đãng nổi tiếng. Từ cuộc sống cù bơ cù bất, khốn khổ, Loan phải đương đầu với bao nghịch cảnh để sinh tồn và trở thành đàn anh trong làng dao búa trong xã hội đen. Là tay anh chị, dưới trướng có đàn em nhưng Loan lại cảm thấy cuộc đời cô đơn và muốn hoàn lương, nhưng hoàn cảnh thôi thúc, lôi kéo vào chốn bùn nhơ, gió tanh mưa máu, tội ác… Và, Loan tự giải quyết cho lối thoát bằng hành động giết người rồi nộp mình cho cảnh sát, hối hận vì đã đánh mất một thời trai trẻ.
Loan Mắt Nhung được đạo diễn Lê Dân và hãng Cosunam Film dựng thành phim, được thành công, khản giả ái mộ, vì vậy tên tuổi Nguyện Thụy Long gắn liền với Loan Mắt Nhung.
Sau bốn thập niên, Thìn Ma ra đời, cậu bé tên Thìn, sinh trước năm 1975 nhưng rơi vào hoàn cảnh “lớn lên trong thời gạo châu củi quế, thời bao cấp và triệt để thực hiện chủ nghĩa Cộng Sản, gọi là Xã Hội Chủ Nghĩa, toàn miền Nam đói, tuy nhiên chưa có ai chết đói vì còn có khoai, có bắp, mì sợi, bán cho những hộ gia đình có sổ lương thực mua ở Hợp Tác Xã” (Thìn Ma)ï. Biệt danh Thìn Ma do lối xóm đặt cho anh vì không biết mỗi khi lên cơn, bị ma nhập hay không, Thìn la hét và trông rất bất thường. Từ chàng trai hiền lành, khù khờ sống trong khu lao động nghèo nàn ở chợ Bà Chiểu, bán khô mực nướng, đạp xích lô để nuôi mẹ già, con dại kiếm miếng cơm độ nhật nhưng cũng bị trấn lột và bị “lừa” vào đường dây phân phối ma túy rồi trở thành tay anh chị giết người trong xã hội đen… Cầm đầu tổ chức trong đường dây nầy được bảo vệ và che đậy bởi “gia đình văn hóa”!… Và Thìn cũng được núp dưới bóng gia đình đó để lao vào chuyện làm ăn phi pháp. Tên sát thủ Thìn Ma cũng không thoát khỏi quy luật của xã hội như Loan Mắt Nhung!
Nhà văn Nguyễn Thụy Long sở trường về cái nhìn cuộc sống của lớp người rơi trong hoàn cảnh đen tối và đầy dẫy cạm bẫy, bởi mưu sinh thời thế xô đẩy. Cuộc đời ông cũng trải qua bao thăng trầm, hàm oan nhưng ông phó mặc cho đời. Ông bày tỏ: “Trong đời cầm bút của tôi chưa bao giờ viết lên được một nhân vật đẹp đẽ, tôi chỉ chuyên tìm con đường gai góc mà đi, những nhân vật ma chê quỉ hờn đã được thể hiện trên giấy” (Hồi Ký sđd – trang 273).
Sau hồi ký Thuở Mơ Làm Văn Sỹ, Hồi Ký Viết Trên “Gác Bút” được ấn hành ở hải ngoại. Ông đã hoàn thành Hồi Ức 40 Năm Làm Báo vào tháng 12 năm 2002.
Tác phẩm đầu tay là tập truyện ngắn Vác Ngà Voi (bút hiệu Lan Giao), xuất bản năm 1965, tạo tiếng vang cho ông. Ông có năng khiếu chuyên viết feuilleton cho nhiều tờ báo. Ông viết nhiều thể loại nhưng đã được ấn hành một số tác phẩm: Chim Trên Ngọn Khô, 1967 – Trong Vòng Tay Đàn Ông, 1967 – Vết Thù, 1968 – Bà Chúa Tám Cửa Ngục, 1968 – Đêm Đen, 1968 – Gái Thời Loạn, 1968 – Nữ Chúa, 1969 – Nợ Máu, 1969 – Ven Đô, 1970 – Sầu Đời, 1970…
Nguyễn Thụy Long sinh ngày 9 tháng 8 năm 1938, ở ngõ Hòa Mã Hà Nội. Thân phụ, họa sĩ Nguyễn Thụy Nhân, thân mẫu cụ bà Phạm Thị Miên.
Vào Nam năm 1952, sinh sống tại Sài Gòn. Ông theo học Trường Thiếu Sinh Quân Vũng Tàu nhưng muốn theo nghiệp hội họa của thân phụ nên nhảy sang trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Gia Định. Thân phụ qua đời, ông phải sống tự lập nên vào đời rất sớm. Bị đi quân dịch, bị tù vô cớ rồi trải qua tháng ngày đầy nghiệt ngã và đó cũng là chất liệu để ông thể hiện qua ngòi bút.
Nguyễn Thụy Long là Hạ Sĩ Quan Tiếp Vận trong binh chủng Không Quân. Tưởng đã yên phận nhưng tai họa lại đến: “Tháng 11 năm 1960, Nguyễn Chánh Thi, Vương Văn Đông đảo chính Ngô Đình Diệm thất bại chạy vô phi trường Tân Sơn Nhất được Phan Phụng Tiên đưa lên một chiếc C47 chuẩn bị đưa qua Nam Vang tỵ bạn; Nguyễn Thụy Long đang trong phiên trực nhận được lệnh phải đổ đầy xăng cho chiếc C47 chạy trốn”(HN). Trong cuộc truy lùng nầy, Nguyễn Thụy Long bị vạ lây vì An Ninh Quân Đội bắt rồi đưa vào nằm khám Chí Hòa…
Giai đoạn đó được Nguyễn Thụy Long ghi lại trong Hồi Ức 40 Năm Làm Báo:
“Sau một phùa đi tù lãng nhách một năm tại khám Chí Hòa, thuở ấy gọi là Trung Tâm Cải Huấn Chí Hòa, từ vừa thối vừa giả dối, mà đời tôi từng được thấy na ná nhau đến hai lần qua hai chế độ mà tôi đã sống qua. Tôi mang tội đào ngũ sau chính biến 11-11-1961, thêm tội du thủ du thực vì không nhà, không cửa. Để kiếm sống qua ngày tôi sống những ngày tận cùng xã hội miệt Cầu Ông Lãnh trên Con Kinh Nước Đen. Một đời sống dễ sợ của những con người bị coi là cặn bã của xã hội. Những con người dám ăn thịt nhau, cấu xé nhau để sống, sẵn sàng khống chế, ăn thua đủ với nhau bằng bạo lực. Tôi làm cu li ở kho 5 Khánh Hội trên đường Trịnh Minh Thế sau này là đường Nguyễn Tất Thành, rồi làm phụ thợ hồ ở quận 8, chuyên đổ ống cống xi măng và làm cọc rào ấp Chiến Lược. Kể cả nghề giặt quần áo thuê trong xóm chơi bời. Nói ra kinh tởm vô cùng, nên tôi không nói hành nghề giặt thuê ở những nơi đó như thế nào, tôi để dành chi tiết ấy cho một tác phẩm khi làm nhà văn”.
“Một ngày kia tôi khăn gói quả mướp về báo Ngàn Khơi. Với điều kiện không lương chỉ được nuôi cơm, không chức vụ nên không nề hà bất cứ công việc gì của tòa báo. Tôi yêu nghề báo, tôi chấp nhận, không phải nhắm mắt chấp nhận mà mở mắt chấp nhận. Một công việc vác ngà voi, cái ngà voi đẹp đẽ, nghề văn, nghề báo mà tôi từng ao ước mê say, như tất cả bạn bè anh em tôi vậy. Một tờ báo không có khoản chi lương, tiền nhuận bút bài vở cho những người cộng tác. Nhưng tất cả cật lực làm việc, mà làm việc với lương tâm và lòng nhiệt tình để xây dựng tờ báo trong lúc khó khăn”.
Từ những hình ảnh ghi nhận được trong khám Chí Hòa, Nguyễn Thụy Long viết lại Bà Chúa Tám Cửa Ngục, đăng tải trên tờ Ngàn Khơi và ông cộng tác với anh chị em trong nhóm Ngàn Khơi chỉ được “tiêu chuẩn” kẻ vác ngà voi.
Sau đảo chính tháng 11 năm 1963 “Người thầy đầu tiên khi tôi bước chân vào nghề báo (nhật báo), nói chính xác ra, là nhà văn Chu Tử. Tại nhật báo Sống, tôi cộng tác từ ngày đầu đến ngày cuối cùng, tôi đã trở thành phóng viên, ký giả rồi nhà văn”. Và đến thời điểm đó “Tôi run lên vì lần đầu tiên tôi được lãnh lương do nghề làm báo. Ngay ngày hôm sau chúng tôi tới tòa soạn làm việc để lo cho số ra mắt đầu tiên”. (Hồi Ức sđd).
Nhà văn Chu Tử có nhiều con nuôi, ông gả con nuôi cho Nguyễn Thụy Long, sau ngày 30 tháng Tư, 1975, Nguyễn Thụy Long chứng kiến thực tế rất phũ phàng: vợ bỏ, mất con, mất nhà! và từ đó, ông trở thành con người lang thang khắp nơi, mọi xó xỉnh… Ngay nơi chốn xóm Mả Đen, ấp Đông Ba, ông về sinh sống từ thuở đôi mươi nhưng cũng không được thừa nhận! 24 năm sau ông mới có hộ khẩu, chứng minh nhân dân. Căn nhà số 156/3 (25/12) đường Nhiêu Tứ, phường 7, quận Phú Nhuận hiện nay là nơi chốn đã sống được 50 năm.
Ông trải qua vài đời vợ và cuối đời cũng còn niềm an ủi.
Sau tháng ngày ra tù vào khám, ông cầm bút để mưu sinh nhưng rồi trắc trở và thất bại. Ông sống trong hoàn cảnh cơ cực, mong tìm lối thoát nhưng cũng bị hoài nghi và tai tiếng.
“Tôi trở thành thằng xạo xự. Giải thích, cải chính thế nào cho họ tin được. Mà cải chính làm chi cho phí lời. Điều họ nhận xét cũng đúng thôi, nhưng với những ai kia, chớ không phải tôi. Mẹ ruột tôi đã viết thư về nói: “Đồng đô la bên nầy quí hiếm lắm, không ai giúp được ai đâu, đừng mong chờ…” một cô em dâu của tôi ở bên Mỹ cũng nhắn tin về cho biết: tôi không nên trông chờ gì ở hai đứa con lớn đã thất lạc lâu năm vì mẹ đẻ ra chúng cấm chúng liên lạc với tôi, sợ tôi lại giở giọng xin tiền chúng nó. Hai đứa con nhỏ thì còn đi học nhờ vào tiền cấp dưỡng. Họ hàng anh em bà con tôi thì khỏi nói đến làm chi, tất cả đều khác, đều là người xa lạ”. (Hồi Ký sđd trang 260-261).
Tiếp nối Hồi Ký Viết Trên “Gác Bút”, bốn năm sau, Hồi Ức 40 Năm Làm Báo được hoàn thành, trong Lời mở đầu, ông cho biết:
“Tôi gia nhập làng báo, làng văn từ năm 1962, có thể trước đó một vài năm, nhưng chẳng kể làm gì, thời trước đó là thời của Văn Nghệ Học Sinh. Thuở tôi mơ làm văn sĩ… Thuở đó mới chỉ mơ thôi chứ chưa có thật, một cái gì còn xa vời lắm với một cậu học sinh tài thô, trí thiển, nhưng tôi yêu nghề viết văn làm báo từ ngày đó. Người ta mơ gì thì mơ, tôi mơ một cách quái gở, mơ làm văn sĩ, một tương lai sự nghiệp không lấy gì làm sáng sủa cho lắm thời bấy giờ…
… Trong đời cầm bút của tôi, đến nay đã vào tuổi 65 (tính theo thời điểm 2002). Nhưng lúc cầm cây bút lên viết điều gì đó có thể hại cho an ninh bản thân. Bạn bè khuyên tôi nên từ bỏ đi, hay đốt bỏ cho mất tang tích.
Tôi không gặp được một may mắn nào… Điều mơ ước duy nhất của tôi, làm nốt những gì mình còn bỏ dở dang, tôi sẽ nói lên hết, nếu sức khỏe tôi còn cho phép. Tôi tự cho tôi quyền tự do trên căn gác bút cô đơn.
… Trong đời cầm bút của tôi, đến nay đã vào tuổi 65 (tính theo thời điểm 2002). Nhưng lúc cầm cây bút lên viết điều gì đó có thể hại cho an ninh bản thân. Bạn bè khuyên tôi nên từ bỏ đi, hay đốt bỏ cho mất tang tích.
Tôi không gặp được một may mắn nào… Điều mơ ước duy nhất của tôi, làm nốt những gì mình còn bỏ dở dang, tôi sẽ nói lên hết, nếu sức khỏe tôi còn cho phép. Tôi tự cho tôi quyền tự do trên căn gác bút cô đơn.
… Tôi theo đuổi nghề suốt 40 năm trời, hình như không lúc nào ngừng nghỉ, làm việc cả trong lúc bị gác bút, chân tay bị cùm, nhưng còn cái đầu, tôi vẫn làm việc, vẫn suy nghĩ và thầm viết trong đầu. Để lúc nào thuận tiện thì thành văn chương, tác phẩm. Kể chuyện nôm na chơi.
Trong đời sống hỗn mang hai mươi mấy năm trời qua, tôi sống thử qua rất nhiều nghề. Trong đó có cả nghề cầm bút. Nó ra làm sao, đó là do sự tò mò của một nhà báo mà cái gì cũng muốn biết. Tôi chấp nhận những cái không may sẽ đến với tôi…
… Tôi không mất vì chẳng còn gì mà mất, cứ coi là việc rong chơi qua ngày trong bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương”.
Trong đời sống hỗn mang hai mươi mấy năm trời qua, tôi sống thử qua rất nhiều nghề. Trong đó có cả nghề cầm bút. Nó ra làm sao, đó là do sự tò mò của một nhà báo mà cái gì cũng muốn biết. Tôi chấp nhận những cái không may sẽ đến với tôi…
… Tôi không mất vì chẳng còn gì mà mất, cứ coi là việc rong chơi qua ngày trong bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương”.
Trong Hồi Ức 40 Năm Cầm Bút của ông có vài chương đã được đề cập trong Hồi Ký Viết Trên “Gác Bút”, khi viết, ông không che dấu thói hư tật xấu của mình, viết thật, sống thật, nghĩ sao viết vậy, có bao ngọn roi quất vào mặt ông và cũng có bàn tay đỡ đần, ông không ngại ngần đề cập khi viết nên có người vin vào để đả kích ông.
Mơ ước nào khi trở thành hiện thực thường mang lại ánh hào quang và niềm hạnh phúc nhưng ở Nguyễn Thụy Long, mơ ước hóa thân thành chữ nghĩa trong văn nghiệp thì ngược lại, vinh nhục đạp lên nhau và khốn đốn trong bão táp của cuộc đời với bao hệ lụy vây quanh. Ông phó mặc cho đời vì theo ông “Từ xưa đến nay tính chất của tôi vẫn là tưng tửng trong đời sống”.
Năm 2005, nhà văn Viên Linh tổ chức trao giải Văn Chương Toàn Sự Nghiệp của báo Khởi Hành cho Nguyễn Thụy Long. Điều đáng tiếc xảy ra khi có bài viết ở hải ngoại đả kích Nguyễn Thụy Long và ông ta phản pháo lại. Hai cây bút đã một thời thân tình với nhau nhưng có lẽ vì phản ứng tự vệ, cú đá “hồi mã thương” của ông trong cơn tức giận như cái tát đau điếng… ! Bút mực vẫn còn đó “lúc cầm cây bút lên viết điều gì đó có thể hại cho an ninh bản thân. Bạn bè khuyên tôi nên từ bỏ đi, hay đốt bỏ cho mất tang tích”.
Khi tôi viết về ông và sự việc đáng tiếc xảy ra, có email cho ông và nhận được hồi âm: “Đọc lại bài anh viết về tôi, tôi rất cảm động… Tôi và ông bạn… tuy có giận nhau nhưng thật lòng tôi vẫn quý mến vợ con ông ta, vì sự quen biết và thân tình đã mấy chục năm”!. Trong cuộc sống, ông đã gặp biết bao nghịch cảnh, oan trái… với đao, tên bằm nát thân xác, thêm một mũi tên trong lúc xế tà nơi xó xỉnh trong cơn bỉ cực, ông chỉ oán cho số phận mình còn lắm chông gai!
Khi liên lạc với ông, tôi biết ông sống trong hoàn ảnh khó khăn nhưng vẫn giữ sự tự trọng nên khi nhận được tác phẩm Thìn Ma, tôi liên lạc với nhật báo Viễn Đông đăng tải vào hạ tuần tháng Tư năm 2007 và trả tiền nhuận bút tác phẩm 500 mỹ kim. Về cuốn Hồi Ức 40 Năm Cầm Bút tôi nói với ông, sẽ tự nguyện giúp layout tác phẩm nếu có ai chịu trả tác quyền để in và phát hành, còn họ in, bán sách rồi gởi tiền về… sẽ trông đợi dài cổ! Sau đó tôi đưa cho nhật báo Viễn Đông và đã trả tiền nhuận bút 500 mỹ kim nhưng cho đến nay chưa đăng tải.
Nhật báo Viễn Đông trả tiền nhuận bút để đăng feuilleton, không liên quan đến vấn đề ấn hành. Nay nhà văn Nguyễn Thụy Long đã ra người thiên cổ, vợ và 3 đứa con nhỏ sống trong cơ cực. Nếu có vị mạnh thường quân nào nhã ý giúp cho phần bia mộ và đời sống người còn lại để ấn hành hai tác phẩm trên. Tôi sẽ giúp cho vấn đề layout miễn phí – từ trước đến nay, tôi chưa dính dấp bất cứ bất cứ đồng tiền nào giữa tác giả và tác phẩm mà chỉ làm công việc trung gian dể hỗ trợ cho nhau với tấm lòng trong sáng, thẳng thắn.
Trước đây, tôi gởi cho nhà văn Nguyễn Thụy Long bài viết về Hồ Trường của Nguyễn Bá Trác (1881-1945) và được anh cho biết bài Hồ Trường anh thường ngâm mỗi khi cô đơn cùng cực, bà nội anh là chị em ruột với hiền thê của Nguyễn Bá Trác. Nguyễn Bá Trác là con rể Nguyễn Bá Học (1857-1921).
Thân mẫu Nguyễn Thụy Long được con gái bảo lãnh định cư tại Nam California. Ngày 26 tháng 9 năm 2004, cụ bà qua đời. Nơi căn nhà cũ, Nguyễn Thụy Long viết Hồi Ức Về Mẹ:
“… Căn nhà xưa của gia đình, mẹ tôi gìn giữ nó, không để cho bị tịch thu, vì anh em tôi đều bị đưa đi học tập cải tạo hết rồi. Mẹ ở một mình trong căn nhà ấy, đồ đạc trong nhà có gì bán dần, bán mòn đi để ăn và thăm nuôi hai anh em chúng tôi trong trại học tập. Cụ lặn lội vượt hàng trăm cây số đường rừng để đến với con, những đứa con tù tội khốn khổ của bà. Tới trại tù, trước khi được thăm nuôi người ta dạy mẹ tôi và những thân nhân thăm tù, gặp mặt phải khuyên bảo và giáo dục những người tù như chúng tôi câu: “Con ráng học tập tốt rồi nhà nước nhân đạo, khoan hồng tha cho về xum họp với gia đình”.
Bây giờ đã mấy chục năm qua, khi ai nhắc hoặc nghe lại câu này tôi vẫn có cảm giác muốn buồn nôn. Tôi biết sau khi phải học vẹt như thế thì họ mới cho thăm nuôi con mình, không biết cụ đã nghĩ gì. Nhưng có lẽ mẹ tôi rất là đau khổ, tôi chỉ biết thương mẹ và cảm ơn mẹ, khi mẹ gầy hốc hác ngồi trước mặt tôi.
Không chừng mẹ đã phải nhịn đói, nhịn khát để mang miếng cơm vào cho con. Một chút gạo, quí giá như những hạt châu ngọc. Vậy mà tôi từng bị tịch thu những hạt gạo ấy, bỏ vào kho, hoặc cho ai ăn không biết, có thể là mấy thằng khốn nạn, có thể lợn gà. Với mẹ, tôi vẫn là đứa con nhỏ bé, dù tôi đã lớn, đã trưởng thành, nhưng những hạt cơm của mẹ cho, tôi coi quí giá như những hạt châu ngọc. Vào thời tù tội đó, mỗi khi ra cổng trại để đi lao động và thoáng gặp những bà mẹ tay xách, nách mang đi thăm con. Tôi lại giấu những giọt nước mắt của mình, lúc đó tôi rất nhớ mẹ tôi…
… Hai giờ rưỡi sáng, tôi đạp xe đạp vào phi trường tiễn mẹ. Phi trường đêm ấy lồng lộng gió. Tiễn mẹ đi đêm ấy, tôi linh cảm thấy không bao giờ còn được gặp mẹ nữa. Dáng cụ xiêu xiêu đi vào phòng cách ly, cụ lại dúi cho tôi những đồng tiền Việt Nam còn sót lại trong túi, như hồi mấy chục năm về trước…
… Tất cả chúng con đều nhớ mẹ, bàng hoàng khi nhận được tin mẹ qua đời. Cụ thọ vào bậc nhất rồi nhưng sao tôi vẫn buồn. Cụ mất ngày 13 tháng 8 âm lịch bên Mỹ, còn hai ngày nữa là tết Trung Thu ở Việt Nam. Hôm nay ở đây tôi làm lễ phát tang cho mẹ, đúng vào ngày rằm Trung Thu, tôi e rằng trời lại mưa, như nhiều năm tôi ở miền Nam không bao giờ tôi được ngắm trăng rằm.
… Tuổi thơ ấu không bao giờ trở lại với tôi nữa. Tôi muốn khóc vì nhớ mẹ, nhưng còn nước mắt nữa đâu. Một đời mẹ gần một thế kỷ nổi trôi theo vận nước. Những đau thương này thay cho những giọt nước mắt của đứa con nay đã già.
… Hai giờ rưỡi sáng, tôi đạp xe đạp vào phi trường tiễn mẹ. Phi trường đêm ấy lồng lộng gió. Tiễn mẹ đi đêm ấy, tôi linh cảm thấy không bao giờ còn được gặp mẹ nữa. Dáng cụ xiêu xiêu đi vào phòng cách ly, cụ lại dúi cho tôi những đồng tiền Việt Nam còn sót lại trong túi, như hồi mấy chục năm về trước…
… Tất cả chúng con đều nhớ mẹ, bàng hoàng khi nhận được tin mẹ qua đời. Cụ thọ vào bậc nhất rồi nhưng sao tôi vẫn buồn. Cụ mất ngày 13 tháng 8 âm lịch bên Mỹ, còn hai ngày nữa là tết Trung Thu ở Việt Nam. Hôm nay ở đây tôi làm lễ phát tang cho mẹ, đúng vào ngày rằm Trung Thu, tôi e rằng trời lại mưa, như nhiều năm tôi ở miền Nam không bao giờ tôi được ngắm trăng rằm.
… Tuổi thơ ấu không bao giờ trở lại với tôi nữa. Tôi muốn khóc vì nhớ mẹ, nhưng còn nước mắt nữa đâu. Một đời mẹ gần một thế kỷ nổi trôi theo vận nước. Những đau thương này thay cho những giọt nước mắt của đứa con nay đã già.
(Rằm tháng Tám năm Gíáp Thân – Nguyễn Thụy Long)
Sau nhiều năm sống lang bạt nơi nầy chốn nọ cho đến khi được trở về với căn nhà cũ số 156/3 (25/12) đường Nhiêu Tứ, phường 7, quận Phú Nhuận… Với thời giá hiện nay, căn nhà cũ nầy có giá nhưng không biết chủ nhân có “sổ đỏ” hay không về chủ quyền?. Nhưng, cuối đời, sống vẫn bất an, gặp phải cảnh tượng đau lòng, có kẻ bên cạnh lấn đất nhà ông, bất chấp pháp luật, ngang nhiên bảo thợ đập phá nhà ông và còn đe dọa thanh toán, tháng 6 và tháng 7 năm 2007, ông làm đơn gởi đến các cơ quan hữu trách nhưng chẳng nơi nào giải quyết. Trong hai năm qua, Nguyễn Thụy Long đành cam chịu tình cảnh oái oăm đó cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay!
Vĩnh biệt nhà văn Nguyễn Thụy Long! Ông vĩnh biệt cõi trần, để lại vợ (Nguyễn Thị Thúy) và 3 con còn nhỏ ở Sài Gòn, 4 đứa con lớn của đời vợ trước sống ở hải ngoại./.
Vương Trùng Dương
Tháng 4-2007 – viết lại 04 tháng 9-2009
http://www.vanchuongviet.org/index.php?comp=tacpham&action=detail&id=10983
Nam
Nhà văn Nguyễn Thụy Long (sinh 1938), tác giả những Loan mắt nhung, Kinh nước đen lừng danh trước năm 1975 và vài chục bộ tiểu thuyết từ năm 1975 tới nay vừa trút hơi thở lúc 14 giờ ngày 3 tháng 9 năm 2009 tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định.
Khóc Nguyễn Thụy Long
Chia tay nhau lũ người lận đận
Nhìn nhau buồn chẳng nói năng chi
Cùng một kiếp thương vay khóc mướn
Được thua gì rồi cũng phải đi
Cuộc thế trăm năm là vậy đó
Khóc cười ư cũng chuyện thương tình
Ta đã sống bằng trăm thế kỷ
Bao chuyện động trời tặc lưỡi là xong
Mày viết ngày đêm Vùng mả động
Sống cùng ma quỷ rỡn chơi hoài
Nay mày ra đi về cõi khác
Tao ngồi buồn thắp một nén nhang
Cầu cho mày kiếp sau lại viết
Chép cho đời những chuyện trái ngang
Và uống rượu say rồi cười ngật
Về nhà chắc lại bị vợ nhằn
Cứ ngủ cứ mơ và cứ viết
Trăm năm còn sống còn đi hoang
Khóc cười ta cứ khóc cười mãi
Mặc thây thiên hạ nói năng chi
Mày về bên ấy bao nhiêu mộng
Ta ở bên này ngất ngưởng ngông.
Theo bà Nguyễn Thụy Long, thì ông ăn nhiều nhưng cứ xuống cân là vì bao nhiêu năng lượng nạp vô đều bị cái khối u “quái quỷ’’ xuất hiện hai năm nay nơi má phải, ngang lỗ tai, lúc đầu nó chỉ bằng hạt đậu phụng, sau bằng cái trứng cút.
- Sao chị không đưa anh Long đi xét nghiệm xem khối u nơi má anh ấy thuộc “dạng’’ gì, lành hay dữ?
- Tôi mấy lần năn nỉ ông ấy chịu khó đi xét nghiệm xem cái khối u này nó thuộc loại gì nhưng ông không chịu. Vì theo ông thì đến bệnh viện ung bướu chỉ cực cái thân, chẳng giải quyết được gì cả mà còn thêm phiền não.
- Sao kỳ vậy?
- Nam còn nhớ nhà thơ Phan Nhự Thức không?
- Sao lại không!
- Phan Nhự Thức nổi khối u nơi cổ, nếu không tới bệnh viện ung bướu chắc còn sống tới hôm nay. Chỉ vì tới bệnh viện ung bướu nên giải phẫu cắt đi, rồi “hóa trị’’, “xạ trị’’ và chỉ mấy tháng là giã từ chúng ta luôn. Mình dứt khoát “sống chung” với khối u, không xét nghiệm, không giải phẫu, không “hóa trị”, “xạ trị”… gì cả. Sống đươc bao lâu thì còn viết, trời không cho sống nữa thì ra đi. Hai đứa con gái dòng thứ nhì của mình ở Mỹ, nó nghe tin minh có khối “u”, nó về thăm mình đấy – Nguyễn Thụy Long nói nhỏ nhẹ.
- Mấy đứa nhỏ lúc này khá không?
- Chúng nó mới ra trường nên cũng tàm tạm.
- Thế còn đứa con gái lớn của anh ở đường Trường Sơn thì sao?
- Năm nay con Bi về Mỹ ăn Tết, tranh thủ đưa con về bên ấy chữa bệnh “tự kỷ”.
Cuối năm, con cái Nguyễn Thụy Long tranh thủ rửa nhà ăn Tết. Cái nhà ở đường Nhiêu Tứ (số 25/12, F.7, Phú Nhuận) của Nguyễn Thụy Long tuy chỉ là căn nhà cấp bốn nhưng nhờ rộng gần hai trăm mét vuông nên lúc này trị giá nhiều tỷ đồng. Mặc dầu bệnh tật rề rề nhưng Nguyễn Thụy Long vẫn luôn ngồi bên cái máy tính làm việc. Theo anh, sáng tác cũng là một cách “chiến đấu” chống lại thần chết. Càng viết Nguyễn Thụy Long càng thấy yêu đời, ham sống hơn.
Nguyễn Thụy Long có ba dòng con, hai dòng ở Mỹ, dòng thứ ba ở Việt Nam. Cô gái lớn dòng thứ ba đang học năm thứ hai đại học ngành quan hệ quốc tế. Nguyễn Thụy Long tuổi con cọp (1938), năm nay 72 tuổi.
Nguyễn Thụy Long ra đi khi đang viết cuốn tiểu thuyết Vùng mả động, cái vùng mà xưa kia là trường bắn của bót Hàng Keo, nay là nơi mà Nguyễn Thụy Long đang ở, ngày đêm cứ chợp mắt là gặp các hồn ma. Ngay nơi sân nhà Nguyễn Thụy Long từng có một xác chết bị chặt đầu chôn đứng mới được cải táng. Theo tiết lộ của Nguyễn Thụy Long, chỉ viết về chuyện những người sống người chết quanh nhà, cuốn tiểu thuyết đã lên cả mấy ngàn trang.
- Vùng mả động đã viết được bao nhiêu trang rồi?
- Mới viết chừng nửa truyện đã hơn ngàn trang.
- Bao giờ thì hoàn tất?
- Chắc cuối năm thôi.
- Viết có đắc ý không?
- Rất đắc ý vì các nhân vật, vừa người cõi âm, vừa người cõi dương. Nhân vật nào cũng có nét riêng, không lẫn vào đâu được. “Đểu” có, tử tế có, lưu manh có, đàng hoàng có, vô học có, trí thức có… Các nhân vật cứ quyện vào nhau sống, “chửi bố’’ nhau, yêu thương nhau…
Câu chuyện cuối năm lan man trở lại với cái khối u nơi má phải, cái khối u làm cho Nguyễn Thụy Long gầy sọp hẳn đi.
- Sao ông “ngoan cố” thế, đi xét nghiệm một lần thử xem!
- Xét nghiệm rồi động dao động kéo, lôi thôi lắm, tôi tin ở ông trời, sống chết có số cả. Cứ chung sống với khối u được ngày nào hay ngày ấy, còn sống thì còn viết, chết về với Chúa, có gì mà phải bận tâm đâu nhỉ!
Nguyễn Thụy Long nói thế nhưng từ đầu năm tới giờ đã ba lần phải cấp cứu và lần cuối cùng vào Bệnh viện Nhân dân Gia Định nằm khu chăm sóc đặc biệt, phải cách ly với thiên hạ và được hơn môt tuần thì ra đi, lúc ấy thân thể chỉ còn có 37 kí lô.
Nguyễn Thụy Long là một con người khá đặc biêt. Cháu ruột nhà văn Nguyễn Bá Học, người nổi tiếng với câu văn: “Đường đi khó, không phải vì ngăn sông cách núi mà lòng người ngại núi e sông”. Ông cùng cựu học sinh Hồ Ngọc Cẩn đi lính không quân, là hạ sĩ quan tiếp vận. Vì tiếp xăng cho cái tàu bay C47 do Phan Phụng Tiên lái chở đám sĩ quan nổi loạn ngày 11 tháng 11 năm 1960, do Vương Văn Đông, Nguyễn Chánh Thi cầm đầu chạy sang Nam Vang, nên đã bị ra tòa án quân sự xử mấy năm tù, phải vào Chí Hòa. Ra tù, Nguyễn Thụy Long làm báo Ngàn khơi của Nhã Ca, viết phóng sư. Rồi làm báo Sống của Chu Tử, viết các tiểu thuyêt Loan mắt nhung, Kinh nước đen nổi tiếng như cồn. Loan mắt nhung được đạo diễn Lê Dân quay thành phim, rất đông ngươi xem.
Trước 1975, Nguyễn Thụy Long là tiểu thuyết gia viết về xã hội đen nổi đình đám nhất. Sau 1975, Nguyễn Thụy Long viết về thời đại cũng khá tầm cỡ.
Những năm cuối đời, Nguyễn Thụy Long luôn ngôi cạnh cái máy tính, hết lên mạng lại viết, ngày nào ít thì hai ba trang, nhiều thì năm mười trang.
Nguyễn Thụy Long chết còn tập bản thảo Vùng mả động và cả trăm truyện ngắn chưa in thành sách./.
http://www.vanchuongviet.org/index.php?comp=tacpham&action=detail&id=10963
Nhà văn Nguyễn Thụy Long không còn nữa
Nam
Nhà văn Nguyễn Thụy Long (sinh 1938), tác giả những Loan mắt nhung, Kinh nước đen lừng danh trước năm 1975 và vài chục bộ tiểu thuyết từ năm 1975 tới nay vừa trút hơi thở lúc 14 giờ ngày 3 tháng 9 năm 2009 tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định.
Khóc Nguyễn Thụy Long
Chia tay nhau lũ người lận đận
Nhìn nhau buồn chẳng nói năng chi
Cùng một kiếp thương vay khóc mướn
Được thua gì rồi cũng phải đi
Cuộc thế trăm năm là vậy đó
Khóc cười ư cũng chuyện thương tình
Ta đã sống bằng trăm thế kỷ
Bao chuyện động trời tặc lưỡi là xong
Mày viết ngày đêm Vùng mả động
Sống cùng ma quỷ rỡn chơi hoài
Nay mày ra đi về cõi khác
Tao ngồi buồn thắp một nén nhang
Cầu cho mày kiếp sau lại viết
Chép cho đời những chuyện trái ngang
Và uống rượu say rồi cười ngật
Về nhà chắc lại bị vợ nhằn
Cứ ngủ cứ mơ và cứ viết
Trăm năm còn sống còn đi hoang
Khóc cười ta cứ khóc cười mãi
Mặc thây thiên hạ nói năng chi
Mày về bên ấy bao nhiêu mộng
Ta ở bên này ngất ngưởng ngông.
Theo bà Nguyễn Thụy Long, thì ông ăn nhiều nhưng cứ xuống cân là vì bao nhiêu năng lượng nạp vô đều bị cái khối u “quái quỷ’’ xuất hiện hai năm nay nơi má phải, ngang lỗ tai, lúc đầu nó chỉ bằng hạt đậu phụng, sau bằng cái trứng cút.
- Sao chị không đưa anh Long đi xét nghiệm xem khối u nơi má anh ấy thuộc “dạng’’ gì, lành hay dữ?
- Tôi mấy lần năn nỉ ông ấy chịu khó đi xét nghiệm xem cái khối u này nó thuộc loại gì nhưng ông không chịu. Vì theo ông thì đến bệnh viện ung bướu chỉ cực cái thân, chẳng giải quyết được gì cả mà còn thêm phiền não.
- Sao kỳ vậy?
- Nam còn nhớ nhà thơ Phan Nhự Thức không?
- Sao lại không!
- Phan Nhự Thức nổi khối u nơi cổ, nếu không tới bệnh viện ung bướu chắc còn sống tới hôm nay. Chỉ vì tới bệnh viện ung bướu nên giải phẫu cắt đi, rồi “hóa trị’’, “xạ trị’’ và chỉ mấy tháng là giã từ chúng ta luôn. Mình dứt khoát “sống chung” với khối u, không xét nghiệm, không giải phẫu, không “hóa trị”, “xạ trị”… gì cả. Sống đươc bao lâu thì còn viết, trời không cho sống nữa thì ra đi. Hai đứa con gái dòng thứ nhì của mình ở Mỹ, nó nghe tin minh có khối “u”, nó về thăm mình đấy – Nguyễn Thụy Long nói nhỏ nhẹ.
- Mấy đứa nhỏ lúc này khá không?
- Chúng nó mới ra trường nên cũng tàm tạm.
- Thế còn đứa con gái lớn của anh ở đường Trường Sơn thì sao?
- Năm nay con Bi về Mỹ ăn Tết, tranh thủ đưa con về bên ấy chữa bệnh “tự kỷ”.
Cuối năm, con cái Nguyễn Thụy Long tranh thủ rửa nhà ăn Tết. Cái nhà ở đường Nhiêu Tứ (số 25/12, F.7, Phú Nhuận) của Nguyễn Thụy Long tuy chỉ là căn nhà cấp bốn nhưng nhờ rộng gần hai trăm mét vuông nên lúc này trị giá nhiều tỷ đồng. Mặc dầu bệnh tật rề rề nhưng Nguyễn Thụy Long vẫn luôn ngồi bên cái máy tính làm việc. Theo anh, sáng tác cũng là một cách “chiến đấu” chống lại thần chết. Càng viết Nguyễn Thụy Long càng thấy yêu đời, ham sống hơn.
Nguyễn Thụy Long có ba dòng con, hai dòng ở Mỹ, dòng thứ ba ở Việt Nam. Cô gái lớn dòng thứ ba đang học năm thứ hai đại học ngành quan hệ quốc tế. Nguyễn Thụy Long tuổi con cọp (1938), năm nay 72 tuổi.
Nguyễn Thụy Long ra đi khi đang viết cuốn tiểu thuyết Vùng mả động, cái vùng mà xưa kia là trường bắn của bót Hàng Keo, nay là nơi mà Nguyễn Thụy Long đang ở, ngày đêm cứ chợp mắt là gặp các hồn ma. Ngay nơi sân nhà Nguyễn Thụy Long từng có một xác chết bị chặt đầu chôn đứng mới được cải táng. Theo tiết lộ của Nguyễn Thụy Long, chỉ viết về chuyện những người sống người chết quanh nhà, cuốn tiểu thuyết đã lên cả mấy ngàn trang.
- Vùng mả động đã viết được bao nhiêu trang rồi?
- Mới viết chừng nửa truyện đã hơn ngàn trang.
- Bao giờ thì hoàn tất?
- Chắc cuối năm thôi.
- Viết có đắc ý không?
- Rất đắc ý vì các nhân vật, vừa người cõi âm, vừa người cõi dương. Nhân vật nào cũng có nét riêng, không lẫn vào đâu được. “Đểu” có, tử tế có, lưu manh có, đàng hoàng có, vô học có, trí thức có… Các nhân vật cứ quyện vào nhau sống, “chửi bố’’ nhau, yêu thương nhau…
Câu chuyện cuối năm lan man trở lại với cái khối u nơi má phải, cái khối u làm cho Nguyễn Thụy Long gầy sọp hẳn đi.
- Sao ông “ngoan cố” thế, đi xét nghiệm một lần thử xem!
- Xét nghiệm rồi động dao động kéo, lôi thôi lắm, tôi tin ở ông trời, sống chết có số cả. Cứ chung sống với khối u được ngày nào hay ngày ấy, còn sống thì còn viết, chết về với Chúa, có gì mà phải bận tâm đâu nhỉ!
Nguyễn Thụy Long nói thế nhưng từ đầu năm tới giờ đã ba lần phải cấp cứu và lần cuối cùng vào Bệnh viện Nhân dân Gia Định nằm khu chăm sóc đặc biệt, phải cách ly với thiên hạ và được hơn môt tuần thì ra đi, lúc ấy thân thể chỉ còn có 37 kí lô.
Nguyễn Thụy Long là một con người khá đặc biêt. Cháu ruột nhà văn Nguyễn Bá Học, người nổi tiếng với câu văn: “Đường đi khó, không phải vì ngăn sông cách núi mà lòng người ngại núi e sông”. Ông cùng cựu học sinh Hồ Ngọc Cẩn đi lính không quân, là hạ sĩ quan tiếp vận. Vì tiếp xăng cho cái tàu bay C47 do Phan Phụng Tiên lái chở đám sĩ quan nổi loạn ngày 11 tháng 11 năm 1960, do Vương Văn Đông, Nguyễn Chánh Thi cầm đầu chạy sang Nam Vang, nên đã bị ra tòa án quân sự xử mấy năm tù, phải vào Chí Hòa. Ra tù, Nguyễn Thụy Long làm báo Ngàn khơi của Nhã Ca, viết phóng sư. Rồi làm báo Sống của Chu Tử, viết các tiểu thuyêt Loan mắt nhung, Kinh nước đen nổi tiếng như cồn. Loan mắt nhung được đạo diễn Lê Dân quay thành phim, rất đông ngươi xem.
Trước 1975, Nguyễn Thụy Long là tiểu thuyết gia viết về xã hội đen nổi đình đám nhất. Sau 1975, Nguyễn Thụy Long viết về thời đại cũng khá tầm cỡ.
Những năm cuối đời, Nguyễn Thụy Long luôn ngôi cạnh cái máy tính, hết lên mạng lại viết, ngày nào ít thì hai ba trang, nhiều thì năm mười trang.
Nguyễn Thụy Long chết còn tập bản thảo Vùng mả động và cả trăm truyện ngắn chưa in thành sách./.
http://www.vanchuongviet.org/index.php?comp=tacpham&action=detail&id=10963
No comments:
Post a Comment